Waarom is het Leesoffensief Brabant nodig?

De Brabantse bibliotheken en Cubiss hebben het initiatief genomen tot het Leesoffensief Brabant (LOB). Uit recente cijfers blijkt dat de leesvaardigheid van Nederlandse kinderen achteruit holt. Dat heeft grote gevolgen voor de positie van Nederland als kenniseconomie. Daarnaast bedragen de maatschappelijke kosten van laaggeletterdheid ruim € 1,1 mld. per jaar. Omgerekend betekent dit voor Brabant verhoudingsgewijs €176 miljoen. 

De alarmerende rapporten over hoe de lees- en taalvaardigheid onder jongeren achteruitgaat zijn voor het LOB de reden om tot actie over te gaan. De rapporten pleiten ook voor de belangrijke rol van de bibliotheek in het bestrijden van de dalende cijfers. Veel Brabantse bibliotheken geven al gehoor aan ‘het leesoffensief’; veelal samen met het onderwijs.

Om tot een Brabant-brede strategie te komen is samenwerking het sleutelwoord. Het LOB is geen product of dienst, maar een bovenlokale ‘paraplu’ waarin we als gezamenlijk netwerk van bibliotheken en Cubiss (strategisch) ondersteuning bieden. Het LOB is van, voor en door het onderwijs en de bibliotheken. Het richt zich op de hele keten waarin (voor)gelezen wordt – van vve tot hbo.

Het Leesoffensief Brabant is een doorgaand proces en faciliteert en stimuleert de keten op leesbeleid, -aanbod en -cultuur door middel van dialoog, strategische samenwerking en het (samen) ontwikkelen van acties en initiatieven.  Op deze pagina lees je welke stappen het LOB zet, en gaat zetten. Op welke manier we van elkaar leren, elkaar inspireren en zaken bovenlokaal oppakken.

Manifest

Allereerst is er een manifest opgesteld waar bibliotheekdirecteuren en bestuurders van koepelorganisaties uit vve, po, vo, mbo en hbo hun handtekening onder zetten. Dit manifest maakt het statement om niet te bezuinigen op leesbevordering en leesplezier, maar juist te investeren. Hierbij is de samenwerking tussen bibliotheken en (voor- en vroegschoolse) onderwijspartners cruciaal.

Fase 1

De eerste fase van de inspanningen voor het LOB is afgerond.

• Er zijn handtekeningen voor het manifest verzameld. Er sluiten nog steeds onderwijsinstellingen aan.
• De Brabantse bibliotheken stemmen de subsidieaanvragen die ze bij de Koninklijke Bibliotheek kunnen doen voor het Leesoffenief met elkaar af. Zo werken we aan een gezamenlijke aanpak om die subsidie zo goed mogelijk in te zetten. De overkoepelende thema’s zijn:
  • Activiteiten voor jongeren in samenwerking met de school.
  • Overbrengen van expertise via collectie aan leerlingen onderbouw vmbo.
  • Collectievorming ISK-school (vo) en inzet leesmediaconsulent t.b.v. leerlingen met een migratieachtergrond.
•  Op diverse plaatsen vinden al mooie leesoffensief initiatieven plaats. De ‘good practices’ zijn geïnventariseerd en zijn op deze website te zien, enerzijds om elkaar te inspireren anderzijds om ons als bibliotheken te profileren.  
  

Fase 2

In de tweede fase ligt het zwaartepunt op het uitbouwen en borgen van de relaties en het verder uitvoering geven aan het leesoffensief.

Op 22 april vond de aftrap voor het Leesoffensief Brabant 'Wij doen mee(r)' online plaats, waarbij ruim 180 (potentiële) partners samenkwamen: directeuren, bestuurders en managers van de Brabantse bibliotheken, kinderopvang, basisscholen, middelbare scholen, middelbaar- en hoger beroepsonderwijs, wethouders en ambtenaren van de Provincie Noord-Brabant. Sprekers vertelden over de nut en noodzaak van het Leesoffensief en er kwamen inspirerende voorbeelden uit de praktijk aan bod, evenals cijfers en achtergronden over nut en noodzaak van geletterdheid. 

Fase 3

Samen vormen we het Leesoffensief. Na de inspirerende aftrap zijn vervolgbijeenkomsten per doelgroep georganiseerd met het thema leesbevordering en leesplezier. Door op de gemarkeerde tekst te klikken, kom je bij de samenvatting van de afgelopen bijeenkomsten. 

Op 16 juni vond een eerste (online) vervolgbijeenkomst plaats, waar een ambitieuze leesaanpak voor het voortgezet onderwijs centraal stond. Daarna volgden ook bijeenkomsten voor het primair onderwijs (29 september), het middelbaar beroepsonderwijs (10 november) en het hoger beroepsonderwijs / lerarenopleiding (24 november). Op 15 februari 2022 vond de bijeenkomst voor de kinderopvang plaats.Op 6 oktober 2022 is er een volgende bijeenkomst voor het voortgezet onderwijs gepland.